آنتوني كويين

نگاهي به كارنامه بازيگري آنتوني كويين
آن چه هاليوود را در يك قرن گذشته همچنان هيجان انگيز و كانون روياپردازي هاي سينما نگاه داشته، ابرستارگاني است كه با شور و ذوق و هنر خود، ميلياردها تماشاگر سينما را طي سال ها و دهه ها مفتون جذابيت هاي خود كردند از «همفري بوگارت»، «كلارگ گيبل» و «ارول فلين» در عصر طلايي هاليوود گرفته، تا «مارلون براندو»، «كري گرانت»، «گريگوري پك» در سال هاي پس از جنگ جهاني دوم و «پل نيومن»، «رابرت ردفورد»، «آل پاچينو»، «تام كروز» و «برادپيت» تا به امروز، در اين ميان «آنتوني كويين» از بزرگ ترين و پرشورترين ستارگان هاليوود بوده است. مردي كه از واكس زدن در خيابان ها در دوران كودكي به اوج شهرت و ثروت رسيد. وي شناخته شده ترين بازيگر هاليوود، در مناطق مختلف جهان طي نيم قرن اخير محسوب مي شود كه نقش هاي متنوع و گوناگوني را در سينما نيز ايفا كرده است.
«آنتونيو رودلفو اوكساكا كويين» ٢١ آوريل ١٩١٥، در «چي هواهوا»ي مكزيك به دنيا آمد. آنتوني كودكي بسيار باهوش و سرشار از ذوق و ابتكار بود، هرچند فقر شديد موجب شد تا او در سنين كودكي به واكس زدن در خيابان ها روي آورد و سپس در پارك ها با گرفتن مبلغ اندكي چهره رهگذران را روي كاغذ طراحي كند.به نوشته «ويكي پديا» هنگامي كه آنتوني ١١ سال سن داشت، تراژدي زندگي اش روي داد. پدرش در نتيجه برخورد با يك خودرو در مقابل منزلش كشته شد. از آن پس آنتوني پس از پايان ساعات مدرسه، براي امرار معاش خانواده به كارهاي گوناگون مي پرداخت. پيش از ١٨ سالگي آنتوني كويين مشاغلي را چون كار در مزرعه، روزنامه فروشي و رانندگي تاكسي تجربه كرد. او همچنين گاه براي به دست آوردن پول به مسابقه بوكس روي مي آورد. در سال هاي پاياني دبيرستان او نزد «فرانك لويد رايت» معمار سرشناش لس آنجلس به كارآموزي پرداخت.
او آنتوني جوان را به مدرسه بازيگري فرستاد تا قدرت بيان خود را تقويت كند. در كلاس هاي بازيگري آنتوني كويين استعداد شگرف خود را به نمايش گذاشت و پس از دريافت پيشنهادي ٨٠٠ دلاري براي حضور در يك نمايش، زندگي حرفه اي يكي از ابربازيگران تاريخ هاليوود آغاز شد.در سال هاي مياني دهه ١٩٣٠، آنتوني كويين به عنوان بازيگر قراردادي استوديوها مجبور بود در هر نقشي كه به وي واگذار مي شود، حضور يابد. عمده نقش هاي او در آن سال ها، نقش گنگسترها، مكزيكي هاي شرور، سرخپوست ها و شخصيت هاي مافيا بود.طي سال هاي دهه ١٩٤٠ آنتوني كويين خسته و دلزده از نقش هاي كم اهميت خود در عرصه سينما، جذب تئاتر «برادوي» در نيويورك شد. وي با هدايت «اليا كازان» كارگردان سرشناس تئاتر و سينما و در كنار غولي چون «مارلون براندو»، استعدادهاي دست كم گرفته شده خود را به نمايش گذاشت. سال ١٩٥٢ «اليا كازان» با بهره گيري از بازي «مارلون براندو» و «آنتوني كويين» فيلم «زنده باد زاپاتا» اثر جاودان خود را خلق كرد. اين فيلم نقطه عطفي در كارنامه حرفه اي آنتوني كويين بود. وي نقش برادر «اميليانو زاپاتا» را ايفا مي كرد. نقش آفريني شورانگيز آنتوني كويين در اين فيلم ضمن به ارمغان آوردن اسكار بازيگر مكمل براي وي، او را در حد يك ستاره سينما مطرح كرد. كويين در فيلم «زنده باد زاپاتا» در صحنه هاي مشترك خود با «مارلون براندو»، نه تنها در برابر اين ابربازيگر هاليوود كم نمي آورد، بلكه در لحظاتي نيز بازي وي را زير سايه خود قرار مي دهد. سال ١٩٥٣ آنتوني كويين به ايتاليا رفت و در دوران اوج رونق سينماي اين كشور، در فيلم «جاده» شاهكار «فدريكو فليني» ايفاگر نقش يك پهلوان دوره گرد خشن، بي ظرافت و دمدمي مزاج بود. ايفاي نقش در فيلم «شور زندگي» در سال ١٩٥٦ دومين اسكار بازيگر مكمل را براي آنتوني كويين به ارمغان آورد. اين فيلم شرح حال زندگي «ونسان ونگوگ» نقاش سرشناس هلندي (با نقش آفريني كرك داگلاس) است. در اين فيلم آنتوني كويين در نقش «گوگن» نقاش سرشناس فرانسوي حضور يافت. نكته جالب، حضور ٨ دقيقه اي آنتوني كويين در اين فيلم و در عين حال كسب جايزه اسكار است. در سال هاي نخست دهه ١٩٦٠ آنتوني كويين به بازيگري توانمند و سرشناس مبدل شد.سال ١٩٦١ او در فيلم «توپ هاي ناوارون» در كنار «گريگوري پك» ايفاگر نقش يك عضو نهضت مقاومت يونان در سال هاي جنگ جهاني دوم بود. يك سال بعد نيز در فيلم هاي «مرثيه اي براي يك بوكسور سنگين وزن» و «لارنس عربستان» حضور درخشاني داشت. در همين سال آنتوني كويين در فيلم «باراباس» حضور يافت. در سال ١٩٦٤ آنتوني كويين با حضور مبهوت كننده و شورانگيزش در «زورباي يوناني»، به نقطه اوج كارنامه بازيگري خود رسيد. منتقدان و نويسندگان سينمايي، بازي آنتوني كويين را در فيلم «زورباي يوناني» از بهترين و مهم ترين نقش آفريني ها در تاريخ سينما مي دانند. وي به خاطر بازي در اين فيلم نامزد دريافت اسكار شد.در دهه ١٩٧٠ آنتوني كويين با دقت بيشتري نقش هاي خود را انتخاب مي كرد. انتخاب هاي درست و توانمندي چشمگير، موقعيت كويين را هم چنان به عنوان ستاره اي مطرح در جهان سينما حفظ كرد. سال ١٩٧٧ او در فيلم «محمد رسول ا...» اثر مطرح و موفقي درباره ظهور اسلام حضور يافت. فيلم در بيابان هاي ليبي وتوسط «مصطفي عقاد» تهيه كننده سوري تبار هاليوود ساخته شد. گفته مي شود شرط ساخت اين فيلم در خاك ليبي از سوي سرهنگ معمر قذافي رهبر اين كشور، ساخت اثري درباره عمرمختار با نقش آفريني «آنتوني كويين» بوده است.در سال ١٩٨٣ آنتوني كويين مشهورترين نقش خود را در دوران فعاليت حرفه اي اش اين بار به روي صحنه تئاتر اجرا كرد. وي در اين سال، نمايش موزيكال «زورباي يوناني» را ٣٦٢ بار روي صحنه اجرا كرد. در اواخر دهه ١٩٨٠ و اوايل دهه ١٩٩٠ روند فعاليت هاي حرفه اي آنتوني كويين به تدريج كند شد. در سال ١٩٨٩ او در فيلم «انتقام» ساخته «توني اسكات» برابر «كوين كاستنر» ستاره آن سال هاي هاليوود حضور درخشاني داشت. وي سال ١٩٩١ در فيلم «تب جنگل»، سال ١٩٩٣ در «آخرين قهرمان اكشن»، سال ١٩٩٤ در سريال «هركول» -در نقش زئوس- و سال ١٩٩٥ در فيلم «گام زدن در ابرها» حضور يافت. «كويين» سال هاي پاياني عمرش را در ويلاي شخصي خود در «بريستول» رود آيلند پشت سر گذاشت. سال ٢٠٠١ وي در سن ٨٦ سالگي در بيمارستاني در بوستون به سبب ابتلا به ذات الريه و نارسايي تنفسي درگذشت.
آنتوني كويين فردي صريح، ساده و درستكار بود. چهره او بازتاب احساسات گاه متناقض درونش و چشم هاي او در لحظاتي بازتاب خشمي شديد و ترسناك بود كه در لحظاتي نيز از احساسات عميق او حكايت مي كرد. «تام رابرتس»، منتقد سرشناس درباره او چنين مي گويد: «آنتوني كويين» از همان اولين حضورش در عرصه سينما، جوهره بازيگري غريزي و بسيار پرتوان خود را به نمايش گذاشت. اين توانايي طي ٥ دهه حضور پربار وي در عرصه سينما همواره به چشم مي خورد از هنگامي كه آنتوني به عنوان جواني جذاب پا به هاليوود گذاشت تا سال هاي پاياني عمرش كه به گفته «نيويورك تايمز»چهره كاريزماتيك سينماي آمريكا محسوب مي شد.
مي گويند كه...
" هنگامي كه آنتوني كويين نوجواني بيش نبود تحت عمل جراحي زبان قرار گرفت تا لكنت وي برطرف شود. پس از آن نيز به يك مدرسه بازيگري در لس آنجلس رفت تا فن بيان بياموزد. او شهريه اين كلاس را با پاك كردن شيشه كلاس ها و تي كشيدن زمين مي پرداخت.
- كمتر بازيگري در تاريخ سينما به اندازه آنتوني كويين در نقش قوميت هاي مختلف و متفاوت ظاهر شده است. از نقش سرخپوست ها گرفته تا دن هاي مافيا و از روساي قبايل هاوايي و آزادي خواهان فيليپيني گرفته تا چريك هاي چيني و شيوخ عرب.
" پس از مرگ آنتوني، آسوشيتدپرس در مطلبي درباره وي چنين نوشت: زندگي آنتوني كويين مصداق اين جمله است: «گرسنگي كشيدن، جستجو كردن، يافتن و تسليم نشدن».
" از آنتوني كويين ١٣ فرزند به جا ماند. او پدر ٩ پسر و ٤ دختر از ٦ همسرش بود. فرزند اول او «كريستوفر» هنگامي كه تنها ٤ سال سن داشت در بركه اي نزديك خانه خفه شد. مرگ او تاثير زيادي بر روحيه آنتوني كويين گذاشت و به گفته نزديكانش تا سال ها با يادآوري خاطره او بي اختيار مي گريست.
آنتوني كويين به شدت به فرزندانش علاقه داشت. به گفته دوستانش، وي تمام فرزندانش را عاشقانه دوست داشت و آن ها را تحسين مي كرد.
" «جينالولو بريجيدا»، ستاره سرشناس سينماي ايتاليا در دهه ١٩٥٠ و هم بازي آنتوني كويين در فيلم «گوژپشت نتردام»، درباره وي مي گويد: آنتوني كويين يكي از استثنايي ترين بازيگراني است كه تاريخ سينما به خود ديده است. از او فروتني، كم توقع بودن و مبارزه را آموختم. زندگي را دوست داشت و تا لحظه مرگش با لذت و اشتياق تمام از آن بهره گرفت.
تك گويي هاي آنتوني كويين
- من شيفته فرانك لويد رايت (استاد و پدر معنوي آنتوني كويين) بودم. او بزرگ ترين انساني بود كه در تمام عمرم ديدم.
- نمي دانم .گمان مي كنم پدر خوبي باشم، چرا كه به شدت نگران آينده فرزندانم هستم.
- من پدرم را در سن ١١ سالگي از دست دادم و در طول زندگي ام همواره به دنبال پدر از دست رفته ام بوده ام. دلم براي او به شدت تنگ شده است.
- در كودكي آرزوهاي بزرگي داشتم. نتوانستم آرزوهاي آن كودك را برآورده كنم اما او را به نحوي راضي كردم.
- در اروپا يك بازيگر، هنرمند محسوب مي شود. اما در هاليوود اگر يك بازيگر كار نكند، موجودي زايد و منفور خواهد بود.
- والدين ما هميشه در كنارمان نيستند. من هم روزي فرزندانم را ترك خواهم كرد.